- Κρικ
- (Creek). Φυλή αυτοχθόνων της Αμερικής, της γλωσσικής οικογένειας μάσκογκι, που είχε αναπτύξει μία από τις πιο εξελιγμένες γεωργικές κοινωνίες της Βόρειας Αμερικής κατά τη διάρκεια του 18ου αι. Ήταν κυρίαρχη ομάδα σε μια ομοσπονδία που αριθμούσε περίπου 30.000 άτομα και καταλάμβανε μεγάλο τμήμα των σημερινών πολιτειών Αλαμπάμα και Τζόρτζια (Γεωργία). Οι Κ. διοικούνταν από συμβούλιο γερόντων, υπό την ηγεσία αιρετού αρχηγού.
Ο πολιτισμός τους συσχετίζεται, από τους Αμερικανούς μελετητές, με τον πολιτισμό των τύμβων. Πράγματι, στο κέντρο των χωριών, τα οποία βρίσκονταν συνήθως κοντά σε ποτάμια ή ρυάκια (αγγλ. creeks, απ’ όπου προέκυψε και η ονομασία που τους έδωσαν οι Ευρωπαίοι έμποροι), υπήρχε ένα είδος αναχώματος, πάνω στο οποίο βρισκόταν μία κατασκευή που χρησίμευε ως τόπος λατρείας και συγκέντρωσης. Η κοινωνική διάρθρωσή τους ήταν πατριαρχική, αλλά η κληρονομιά μεταβιβαζόταν μέσω της μητρικής γραμμής και η γυναίκα απολάμβανε διάφορα προνόμια. Λάτρευαν γεωργικές θεότητες, προς τιμήν των οποίων διεξήγαν διάφορες τελετουργίες, η σπουδαιότερη από τις οποίες ονομαζόταν puskita και συνέπιπτε με την έναρξη των γεωργικών εργασιών. Επίσης, γνώριζαν την υφαντική, κατεργάζονταν δέρματα δίνοντάς τους ζωηρά χρώματα και κατασκεύαζαν αξιόλογα κεραμικά. Ως φιλοπόλεμος λαός, οι Κ. έρχονταν συχνά σε σύγκρουση με τους γειτονικούς πληθυσμούς (Ιροκέζους, Σιου, Αλγκονκίνους). Οι αιχμάλωτοι, αν και διατηρούσαν ορισμένα δικαιώματα, υποχρεώνονταν στις πιο βαριές δουλειές και επιβίωναν ως δούλοι.
Οι Κ. διατηρούσαν φιλικές σχέσεις με τους Άγγλους αποίκους, οι οποίοι τους είχαν ζητήσει τη σύναψη συμμαχίας μαζί τους κατά τον πόλεμο της αμερικανικής Ανεξαρτησίας. Το 1790 υπέγραψαν μια συνθήκη ειρήνης με τις ΗΠΑ. Αργότερα, ωστόσο, αντιστάθηκαν με πείσμα στην αποικιακή επέκταση των Αμερικανών αποίκων και στην αναγκαστική πώληση των εδαφών τους. Με την ενθάρρυνση των Βρετανών, επί δύο χρόνια (1813-14) αντιστάθηκαν με τα όπλα κατά του στρατού των ΗΠΑ. Όμως, σε μια σύντομη αλλά αιματηρή επιχείρηση ηττήθηκαν από τον στρατηγό Άντριου Τζάκσον και υποχρεώθηκαν να παραχωρήσουν μεγάλο μέρος των εδαφών τους. Το 1828 πούλησαν όλα τα εναπομείναντα εδάφη τους και συμφώνησαν να μεταναστεύσουν πέρα από τον ποταμό Μισισιπή, σε ινδιάνικο έδαφος (Indian Territory, όπως ονόμασαν οι άποικοι την περιοχή η οποία προοριζόταν για τους αυτόχθονες της Αμερικής), στη μετέπειτα Οκλαχόμα. Λίγοι μόνο έμειναν πίσω. Στην Οκλαχόμα, οι Κ. ήταν μία από τις λεγόμενες Πέντε Πολιτισμένες Φυλές (οι άλλες τέσσερις ήταν οι Τσερόκι, οι Σέμινοουλ, οι Τσόκταου και οι Τσίκασοου), επειδή εγκαθίδρυσαν ένα σύστημα διακυβέρνησης παρόμοιο με αυτό των πολιτειών της Αμερικής.
Το 1990 ο πληθυσμός των Κ. υπολογιζόταν σε 45.000, οι περισσότεροι από τους οποίους διέμεναν στην Οκλαχόμα.
Νεαρός Κρικ, σε σκίτσο του Τζον Τράμπουλ, με την ευκαιρία μιας επίσκεψης ιθαγενών Κρικ στον Τζορτζ Ουάσινγκτον, το 1790, με αίτημα την παροχή προνομίων από την αμερικανική κυβέρνηση.
Dictionary of Greek. 2013.